Top lưu ý trước khi trồng và chăm sóc bonsai mini

Bonsai mini thường là những cây cảnh nhỏ, được tạo dáng và thế đẹp để trưng bày trên bàn làm việc. Những cây bonsai có kích cỡ nhỏ luôn có sức hút riêng và thể hiện sự kỳ công, tỉ mỉ của người tạo nên chúng.

Chắc hẳn bất cứ ai cũng từng xuýt xoa khi được chiêm ngưỡng những cây bonsai mini với kích cỡ nhỏ xíu, thậm chí có cây chỉ trong lòng bàn tay. Điều đáng kinh ngạc là chúng được tạo dáng rất đẹp, ra hoa, kết quả theo đúng mùa.

Hiện nay, những cây bonsai mini mang sức hấp dẫn lớn đối với người yêu cây cảnh. Để có được một tác phẩm bonsai mini, cần chú ý đến những đặc điểm của cây và những lưu ý trong cách trồng và chăm sóc kiểu cây này.

Đây cũng là kiểu cây cảnh mà người mới chơi nên ưu tiên trồng, bởi cây không cần nhiều năm để phát triển. Nếu giâm cành, sau 1 tháng bạn có thể sở hữu một cây bonsai mini. Nếu trồng từ hạt, có thể mất 6-12 tháng.

Tác phẩm bonsai mini của nghệ nhân Nguyễn Văn Phúng.

Bonsai mini là gì?

Cây cảnh mini là loại cây được trồng trong một chiếc chậu rất nhỏ, được coi là mẫu mực của vẻ đẹp tự nhiên. Nhờ bàn tay nhào nặn của các nghệ nhân cây cảnh mà cây cảnh có hình dáng và vẻ đẹp khác lạ.

Bonsai cỡ nhỏ thuộc nhóm “Shohin bonsai”, thường có chiều cao dưới 20cm. Thường phải mất gần 20 năm để cây trưởng thành. Bonsai nhỏ lại được chia thành 2 loại, bonsai mini và bonsai siêu mini. Bonsai mini có chiều cao dưới 10cm, có thể được nâng bằng một tay. Chúng còn được gọi là “Mame bonsai”, có nghĩa là bonsai cỡ hạt đậu. Bonsai siêu mini có chiều cao khoảng 3cm. Đây là những cây bonsai nhỏ nhất có thể chỉ bằng đầu ngón tay và được trồng trong các chậu cảnh có kích thước chỉ bằng nắp chai.

Những lưu ý trước khi trồng bonsai mini

  • Để tạo ra một tác phẩm bonsai siêu mini, trước tiên phải trồng một cây con (thường gieo từ hạt hoặc dùng phương pháp giâm cành). Các loại cây phù hợp, dễ trồng và lý tưởng cho người mới bắt đầu bao gồm các cây rụng lá như: Cây phong, cây thông, cây bách xù, cây liễu…
  • Trong quá trình giâm cành và gieo hạt để có một cây con, trước hết cần chú ý lựa chọn nguồn gốc cây giống thật khỏe mạnh. Nếu lựa chọn trồng cành giâm, bạn nên chọn thời điểm khi các cành đủ cứng để chuyển thành cây con mới trước khi các chồi mọc lên.
  • Khi giâm cành cần tránh chọn những cành có chồi mới mọc vì chúng sẽ bị thối do còn non. Nên đặt cành mới trồng vào nơi râm mát trong ít nhất 1 tuần, có thể kiểm tra xem cây có mọc chồi mới không.
  • Nếu chọn cách gieo hạt để có cây non, cần chú ý phủ lớp đất lên hạt dày tối thiểu bằng 2 đến 3 lần kích thước của hạt để chúng không bị rửa trôi khi tưới nước. Đảm bảo tưới đủ nước cho đến khi hạt bắt đầu nảy mầm và đặt chậu ra ngoài trời. Một số nghệ nhân chọn cách ươm hạt trong rêu ẩm. Hạt có thể mọc rễ trong vòng 3 tuần. Sau khi ra rễ, có thể chuyển chúng ra chậu.
  • Loại bỏ những lá bị úa vàng hoặc lá gìa, héo trên cành giâm hoặc cây con.
  • Kiểm tra xem chậu dự định trồng có cân đối với cây không, cho đất vào chậu, sau đó, đặt cây con vào giữa và giữ cây cân bằng, tránh làm hỏng phần ngọn cây và cho thêm đầy đất.
  • Nên rải một lớp rêu cắt nhỏ lên rồi cuối cùng rắc một lớp đất lên trên cùng và đặt chậu bonsai ở nơi có bóng râm trong 10 ngày, theo dõi tình trạng của cây và tưới nước thường xuyên. Nếu muốn uốn cây bonsai mini ngay từ sớm, cần sử dụng dây rất mỏng (như dây nhôm dày 1mm). Không di chuyển nhiều vì cây hơi yếu sau khi được thay chậu và uốn.
Quá trình tạo được bonsai mini qua nhiều công đoạn, nhưng khó nhất vẫn là tạo bộ rễ và thân cây do nó quá nhỏ cần phải chăm chút kỹ. (Nguồn: Nghệ nhân Nguyễn Văn Phúng)

Những lưu ý khi chăm sóc cây bonsai mini

Bonsai siêu mini có những yêu cầu chăm sóc đặc biệt để có thể sống khỏe mạnh trong thời gian dài hơn. Chúng có thể dễ bị héo nếu không được chăm sóc thường xuyên.

  • Vị trí phù hợp: Giữ cây bonsai ở ngoài trời nơi có ánh nắng và không khí tối ưu. Cây cần 2 đến 3 giờ được tắm dưới ánh nắng trực tiếp mỗi ngày để phát triển khỏe mạnh.
  • Ánh sáng: Tùy từng loại cây bonsai mini sẽ có yêu cầu về ánh sáng khác nhau, một số cây ưa nắng, một số cây khác thích những nơi khô ráo và râm mát hơn. Do đó, cần xem xét đặc tính, nhu cầu của từng loại cây khi chăm sóc chúng.
  • Thời tiết: Việc chăm sóc bonsai mini cũng cần chú ý theo mùa. Mùa hè nóng nực, chúng cần được tránh nắng gắt, có thể che cây bằng lưới. Ngoài ra, cần che cây khi thời tiết thay đổi. Trong mùa đông lạnh giá, những cây nhỏ bé này dễ bị tê cóng, nên chuyển chúng đến nơi có mái che.
  • Tưới nước: Nhu cầu tưới nước của cây thay đổi theo mùa. Trong mùa hè, tưới nước cho cây 2 lần một ngày với lượng vừa phải. Vào mùa xuân và mùa thu, tưới nước mỗi ngày một lần, trong mùa đông, tưới nước khoảng 3 ngày một lần.
  • Bón phân: Cả phân rắn và lỏng đều được sử dụng cho cây bonsai. Trong mùa sinh trưởng, nên bón phân lỏng pha loãng 2 lần/tháng, phân rắn nên được bổ sung vào bầu đất hai lần một năm.
  • Phòng bệnh: Để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh, hãy đặt cây ở nơi có ánh nắng và thông gió. Tưới nước đúng cách và bón phân cho cây. Cây cũng dễ bị côn trùng, sâu bệnh và nấm gây hại. Vì vậy, áp dụng thuốc khử trùng và thuốc trừ sâu mỗi tháng một lần để phòng ngừa.
  • Thay chậu: Mùa xuân là mùa lý tưởng để thay chậu cho hầu hết các loại cây. Khi thay chậu, lấy cây ra khỏi chậu, dùng kéo sạch cắt bỏ những rễ thừa và hư hỏng rồi thay đất và thay chậu cho cây.

Trên đây là những lưu ý trước khi trồng và chăm sóc bonsai mini, nắm chắc các gạch đầu dòng trên đây, chắc chắn bạn sẽ sớm sở hữu những cây cảnh nhỏ xinh trưng bày trên bàn làm việc.

Cùng chuyên mục