Nguyên tắc cơ bản khi tạo kiểu cây cảnh cần nhớ
Tạo hình cây cảnh là một hình thức nghệ thuật gói gọn sự hùng vĩ của thiên nhiên trong một tác phẩm sống thu nhỏ. Nó đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các nguyên tắc thẩm mỹ và sự sáng tạo của người thực hành. Sau đây là những nguyên tắc để tạo ra những cây hấp dẫn và gợi cảm về mặt thị giác.
Hiểu về sự cân bằng và tỉ lệ
Sự cân bằng và tỷ lệ là nền tảng cho thiết kế cây cảnh. Một cây cảnh được tạo kiểu hấp dẫn phải thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa chiều cao, chiều rộng và chiều sâu. Điều đó giúp tạo nên sự ổn định và hấp dẫn về mặt thị giác.
Thuôn dần thân cây: Đảm bảo thân cây thuôn dần từ phần gốc rộng đến phần đỉnh hẹp hơn. Giúp tạo cảm giác trưởng thành và mạnh mẽ.
Vị trí đặt cành: Sắp xếp các cành theo theo cách không đối xứng, thường tuân theo quy tắc ⅓ để tăng tính thẩm mỹ.
Kiểm soát kích thước lá: Chọn các loài có lá nhỏ hơn hoặc giảm kích thước lá thông qua việc cắt tỉa. Chúng sẽ giúp duy trì tỷ lệ với kích thước tổng thể của cây.
Nhấn mạnh sự chuyển động và dòng chảy
Chuyển động trong cây cảnh là việc tạo các đường dẫn thị giác dẫn dắt mắt người xem. Đồng thời tạo cảm giác năng động và sống động. Dưới đây là một số mẹo nhỏ mà người trồng cây cảnh nên áp dụng.
Thân cây: Tạo ra các đường cong tinh tế trên thân cây để mô phỏng sự chuyển động của cây.
Hướng cành cây: Đặt các cành cây sao cho hướng lên trên và ra ngoài.
Kỹ thuật nối dây: Sử dụng dây để tạo hình cành và thân cây. Thêm các đường cong và uốn lượn duyên dáng.
Kết hợp tính bất đối xứng
Sự bất đối xứng là nguyên tắc chính trong nghệ thuật bonsai, phản ánh vẻ đẹp không hoàn hảo có trong tự nhiên. Nó tránh sự đơn điệu và tăng thêm sự thú vị cho thiết kế. Để kết hợp sự bất đối xứng:
Phân bố cành không đều: Đặt các cành ở các độ cao và vị trí khác nhau thay vì đặt đối xứng ở hai bên thân cây.
Lá đa dạng: Tạo hình các khối lá có kích thước và hình dạng khác nhau để tạo ra vẻ ngoài tự nhiên hơn.
Các yếu tố khác: Đặc điểm như gỗ chết hoặc rễ cây bề mặt để cân bằng thị giác mà không cần tính đối xứng.
Làm nổi bật tuổi tác của cây cảnh
Một cây cảnh nên gợi lên cảm giác vượt thời gian, cho thấy rằng nó đã vượt qua các yếu tố tự nhiên trong nhiều thập kỷ.
Kết cấu thân cây: Phát triển kết cấu vỏ cây thông qua việc lựa chọn loài.
Đặc điểm của gỗ chết: Bao gồm các kỹ thuật như jin và shari để chỉ những khó khăn trong quá khứ.
Phát triển Nebari: Làm lộ bộ rễ bề mặt để mang lại sự ổn định và vẻ ngoài già dặn.
Sự thống nhất của chậu cây
Chậu là một phần không thể thiếu của bố cục bonsai.
Kích thước cân xứng: Chọn một thùng chứa có kích thước phù hợp, không quá lớn hoặc quá nhỏ so với cây.
Sự hài hòa về màu sắc: Chọn màu sắc làm nổi bật tán lá và vỏ cây. Tông màu phù hợp và tinh tế.
Phù hợp hình dạng: Kết hợp hình dạng chậu với kiểu dáng của cây.
Tính kiên nhẫn và phát triển liên tục
Tạo kiểu cho cây cảnh là một quá trình đòi hỏi sự lâu dài. Sự kiên nhẫn là điều cần thiết vì cây phát triển theo thời gian. Người thực hành cây cảnh phải duy trì liên tục những hoạt động sau.
Cắt tỉa: Cắt tỉa thường xuyên để tạo hình đẹp hơn và thúc đẩy các kiểu phát triển mong muốn.
Điều chỉnh dây điện: Theo dõi và định vị lại dây điện để hướng dẫn cây phát triển mà không làm hỏng cây.
Điều chỉnh theo mùa: Điều chỉnh các kỹ thuật chăm sóc và tạo kiểu để phù hợp với chu kỳ theo mùa của cây.
Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc tạo kiểu này, nghệ nhân bonsai có thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật sống động nhất. Nó không chỉ phản ánh vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện tầm nhìn nghệ thuật của cá nhân. Hành trình tạo kiểu mang đến những cơ hội vô tận để học hỏi, phát triển và kết nối với thế giới tự nhiên.
