Lão hóa cây bonsai là gì? Kỹ thuật lão hóa cây cảnh bonsai
Những cây cảnh bonsai trông già nua hoặc thậm chí có một nhánh hay một phần thân cây đã chết trông có giá trị hơn so với những cây cảnh thông thường. Tất cả điều đó có được là nhờ kỹ thuật lão hóa do các nghệ nhân thực hiện.
Lão hóa cây bonsai là gì?
Nói về giá trị của một cây bonsai, tuổi của cây cũng là một yếu tố đánh giá. Bất cứ người chơi bonsai nào cũng mong muốn có được một cây cổ thụ già thu nhỏ, nhưng không phải ai cũng may mắn có được cây bonsai có tuổi đời như vậy.
Do đó, kỹ thuật lão hóa cây bonsai đã ra đời. Kỹ thuật này giúp cây có vẻ trông già nua hơn nhờ tận dụng một khuyết tật về cấu trúc của cây hay một nhánh cây đã chế hoặc một phần cây bị chết.
Các kỹ thuật lão hóa cây bonsai
Kỹ thuật lão hóa bằng cách lột vỏ bonsai
- Lột một băng vỏ theo thân cây bonsai hoặc nhánh là kỹ thuật lão hóa căn bản của kiểu Sharimaki. Theo đó, thân cây bonsai sẽ bị tróc vỏ để lộ gỗ trắng.
- Đầu tiên, bạn làm dấu bằng dao, sau đó cắt rời và bóc lớp vỏ. Tốt nhất bạn nên đánh dấu vị trí bằng bút hoặc sơn trước để thực hiện chính xác.
- Tuy nhiên không nên lột hoàn toàn vỏ cây mà cần duy trì diện tích vỏ để nuôi cây cảnh.
- Ở phần gần đất, bạn không nên lột vỏ vì có thể dễ khiến khu vực này bị thối hoặc nấm bệnh.
- Việc lột vỏ nên tiến hành từ từ, từng chút một, nhiều lần trong năm.
Kỹ thuật lão hóa bằng bể bộng
Kỹ thuật này có tên gọi là Sabamiki, tức là lột vỏ và đục khoét thân cây với mục đích tạo thân bộng ở gốc cây. Cách thực hiện kỹ thuật này giống như điêu khắc trên gỗ vậy.
- Đối với những cây đã hư hỏng hoặc bị mục 1 phần, bạn có thể đục khoét phần gỗ chết, các mắt hoặc các sẹo của nhánh cũ.
- Những cây không bị hư hỏng thì có thể cưa, cắt và đục khoét dần từng đợt.
- Bạn cần tiệt trùng dụng cụ tránh nhiễm bệnh cho cây.
- Phần bộng sau khi được hình thành nên được trưng bày ở phía trước.
Kỹ thuật lão hóa bằng phương pháp cây nửa sống nửa chết
- Kỹ thuật này được gọi là Tanuki. Theo đó, bạn có thể đưa một cây sống vào một thân cây khô dùng làm gốc. Gốc cây khô phải được xử lý trước bằng một hóa chất bảo vệ gỗ hoặc hóa chất khử nấm, rồi để nơi thoáng mát trong khoảng 6 tháng. Sau đó, khoét một rãnh hơi to hơn bề kính của thân cây sống.
- Tiếp đó, bạn cần cắt hết nhánh ở bên thân cây còn sống, nhét thân cây sống vào rãnh của gốc cây khô, chỉ chừa một phần của thân cây sống ló ra ngoài. Rạch hai đường dọc sâu trên thân cây sống ở ngay 2 mép rãnh để kích thích thành lập mô sẹo, sẹo này sẽ phù lên và lấp kín kẽ hở giữa thân cây sống và mép rãnh trên gốc cây khô. Trét kín bằng mastic và cột chặt 2 phần lại bằng dây lát. Sau vài năm, vỏ cây sống sẽ trồi ra ở mép rãnh và phủ kín kẽ hở.
Trên đây là 3 kỹ thuật giúp lão hóa cây bonsai, gia tăng thêm giá trị của cây. Tuy nhiên kỹ thuật này tương đối khó thực hiện và đối với người mới chơi bonsai nên học và thực hành dần dần tránh làm chết cây.
